Άτομα με παγιωμένη νοοτροπία (fixed mindset) πιστεύουν ότι χαρακτηριστικά, όπως η ευφυΐα, το ταλέντο και η προσωπικότητα είναι σε μεγάλο βαθμό σταθερά, παγιωμένα και επομένως οι όποιοι περιορισμοί δεν μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα. Τα άτομα αυτά με παγιωμένη νοοτροπία θα δουν την αποτυχία ως αντανάκλαση των δικών τους περιορισμών και θα επικεντρωθούν στο αποτέλεσμα, αντί να δουν το ταξίδι ως μια ευκαιρία μάθησης και ανατροφοδότησης (feedback).

Από την άλλη, τα άτομα με νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset) πιστεύουν ότι οι πιο βασικές τους ικανότητες μπορούν να αναπτυχθούν μέσω αφοσίωσης και σκληρής δουλειάς – το μυαλό και το ταλέντο είναι μόνο το σημείο εκκίνησης. Αυτή η άποψη δημιουργεί μια αγάπη για τη μάθηση και μια ανθεκτικότητα που είναι απαραίτητη για τα μεγάλα επιτεύγματα. Σχεδόν όλες οι σπουδαίες προσωπικότητες είχαν αυτές τις ιδιότητες.

Κάποιος και κάποια με growth mindset θα βρει την αξία στο ίδιο το ταξίδι, χωρίς να σταθεί στα εμπόδια και στις αποτυχίες. Για να δώσουμε ένα απλό παράδειγμα, ενώ κάποιος/α με παγιωμένη νοοτροπία μπορεί να απογοητευτεί εάν δεν λάβει μια προσφορά μετά από μια συνέντευξη για δουλειά, κατηγορώντας τα δικά του/της μειονεκτήματα, άλλος/η με νοοτροπία ανάπτυξης θα το δει ως μια ευκαιρία μάθησης και μια ευκαιρία αναγνώρισης τομέων προς βελτίωση.

Ανάλογο και το παράδειγμα (ή αστικός μύθος δεν έχει και τόση σημασία) με τον Τόμας Έντισον ο οποίος χρειάστηκε 10 χιλιάδες προσπάθειες για να ανάψει τον πρώτο λαμπτήρα δηλώνοντας  – χωρίς ποτέ να σταθεί στα εμπόδια και στις αποτυχίες –   ότι «ανακάλυψα 10 χιλιάδες τρόπους που δεν δουλεύουν μέχρι να ανάψει τελικά ο πρώτος λαμπτήρας»!

Η υιοθέτηση του growth mindset μπορεί να οδηγήσει σε μια ζωή μάθησης και προσωπικής ανάπτυξης, όπου οι προκλήσεις γίνονται ευκαιρίες, οι αποτυχίες γίνονται μάθηση και η ανατροφοδότηση γίνεται καύσιμο για ανάπτυξη.

Επιπλέον, το growth mindset συμβάλλει στην προσωπική ευημερία και στο well being. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα με νοοτροπία ανάπτυξης είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα ψυχικής υγείας και άγχους σε σχέση με εκείνους με παγιωμένη νοοτροπία και τρόπο σκέψης.

«H στάση ζωής με growth mindset δημιουργεί αγάπη για τη μάθηση και ανθεκτικότητα. Σε μια νοοτροπία ανάπτυξης, οι προκλήσεις είναι συναρπαστικές, παρά απειλητικές. Οπότε αντί να σκέφτομαι: «ω!, θα αποκαλύψω τις αδυναμίες μου», λέω: « ουάου!, εδώ είναι μια ευκαιρία να αναπτυχθώ» τονίζει η Dr Carol Dweck.

Μια νοοτροπία ανάπτυξης συγκριτικά με την παγιωμένη νοοτροπία δεν είναι μόνο σημαντική για τη μάθηση και την εξέλιξη, αλλά μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επίτευξη των επαγγελματικών ονείρων. Όπως επισημαίνει η Dr Carol Dweck:

«Πολλοί άνθρωποι με growth mindset δεν σχεδίαζαν καν να πάνε στην κορυφή. Έφτασαν εκεί ως αποτέλεσμα του να κάνουν αυτό που αγαπούν. Είναι ειρωνικό: Η κορυφή είναι εκεί που οι άνθρωποι με fixed mindset διψούν να βρεθούν, αλλά τελικά φτάνουν πολλοί άνθρωποι με growth mindset χωρίς να είναι αυτοσκοπός τους.  Τα καταφέρνουν ως υποπροϊόν του ενθουσιασμού τους για αυτό που κάνουν».

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι και αρκετές μέθοδοι που μας βοηθούν στο να αναπτύξουμε και να ενισχύσουμε μια στάση ζωής με προσανατολισμό στην ανάπτυξη και «σε αυτά που μπορώ να κάνω αντί για αυτά που δεν μπορώ να κάνω».

Για αρχή όμως, ας ξεκινήσουμε με ένα ή και περισσότερα από τα παρακάτω:

Η εποικοδομητική ανατροφοδότηση οδηγεί στην ανάπτυξη. Χωρίς αυτήν πώς μπορούμε να γνωρίζουμε εάν κάπου είμαστε καλοί η χρειαζόμαστε βελτίωση. Το εποικοδομητικό feedback συνοδεύεται από λεπτομέρειες. Δεν αρκεί να μας πουν ότι χρειαζόμαστε βελτίωση στον τρόπο που παρουσιάζουμε μια πρόταση σε έναν πελάτη. Δεν θα βοηθηθούμε ουσιαστικά. Χρειάζεται να αναζητήσουμε λεπτομέρειες και συγκεκριμένα παραδείγματα για να κατανοήσουμε ακριβώς ποια σημεία είναι αυτά που πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο.

Έχοντας ανακαλύψει ποια είναι τα σημεία βελτίωσης και ενίσχυσης των δεξιοτήτων καταρτίζουμε ένα προσωπικό πλάνο μάθησης με σεμινάρια, εκπαιδεύσεις, βιβλία, podcasts και άλλο υλικό που υπάρχει σε αφθονία. Χρειάζεται να επικεντρωθούμε το πολύ σε 2-3 σημεία βελτίωσης για το επόμενο 12μηνο διάστημα και να τα δουλέψουμε με πειθαρχεία και υπομονή.

Η νοοτροπία ανάπτυξης, το growth mindset,  δεν είναι μόνο για την επόμενη προαγωγή ή μέχρι να αποκτήσουμε μια νέα δεξιότητα. Είναι στάση ζωής. Είναι σημαντικό να παραμένουμε περίεργοι, να αναζητούμε ευκαιρίες για μάθηση και ανάπτυξη αλλά και να χαιρόμαστε το ταξίδι με τα λάθη και τις αποτυχίες του, με τις ευκαιρίες και τις μικρές ή μεγάλες επιτυχίες του. Από εκεί θα αντλήσουμε τα πραγματικά μαθήματα.